Gelukkig kun je veel doen. Soms zelfs met snel resultaat, maar meestal is geduld vereist. En ‘less is more’ gaat hierbij heel vaak op. Daar waar mogelijk is preventie natuurlijk het allerbeste. Stress kun je voorkomen of beperkt houden door de taal van de hond te leren. Observeer je hond en probeer er achter te komen wat zijn behoeftes zijn en in welke situaties hij zich niet prettig voelt of juist wel.
Ban alle vormen van straf uit. Straf is een grote stressfactor. Het schaadt het vertrouwen en maakt de hond onzeker. In de derde klas van de basisschool kreeg ik les van een juf die schreeuwde en op de vingers sloeg als je in haar ogen iets verkeerds deed. In geen enkel ander jaar waren mijn prestaties zo slecht. De spanning alleen al van de mogelijkheid van straf blokkeerde het leerproces. En hoe kun je je veilig en beschermd weten door iemand die zelf geen controle lijkt te hebben? Die onvoorspelbaar is in zijn gedrag. Straffen heeft niets met leren te maken.
Voor een hond is structuur en voorspelbaarheid belangrijk. De meeste honden zijn gewoontedieren en houden van regelmaat. Je kunt honden laten weten dat je van huis gaat door bijvoorbeeld altijd hetzelfde zinnetje uit te spreken. En bij ongewenst gedrag kun je op een vriendelijke manier grenzen aangeven.
Als je een cursus wilt volgen, denk er dan aan naar een cursus te gaan waar individueel of in een klein groepje wordt gewerkt. Lessen waar de honden worden opgepept, waar geschreeuwd wordt of waar je met hoge stem of een speeltje je hond moet aanmoedigen, zijn niet in het belang van honden. Een hond moet zich kunnen concentreren en moet kunnen nadenken. Honden die te opgewonden zijn kunnen dat niet. Lessen waar je hond een uur lang, zonder pauze, in een groep van 8 of 10 honden aan een korte lijn commando’s moet uitvoeren, zijn schadelijk voor je hond. Bezoek een cursus waar je leert communiceren in plaats van commanderen. Een cursus waar wordt gekeken naar wat jouw hond aankan en waar je leert ervoor te zorgen dat de hond zich kan ontwikkelen tot een stabiele hond met een flinke dosis zelfvertrouwen.
Bedenk dat ballen gooien, vooral als je dat dagelijks doet, slecht is voor het bewegingsapparaat en het stressniveau doet stijgen. En dat we honden daarmee feitelijk trainen in het najagen. Honden die gedurende een wandeling alleen nog maar oog hebben voor de bal en constant hiermee bezig moeten worden gehouden, hebben een ongezonde obsessie ontwikkeld.
Je kunt voor bijvoorbeeld een week een dagboekje bijhouden van wat de hond allemaal doet. Als je uitkomt op 40 procent actie en 60 procent rust per 24 uur is dat eigenlijk al niet goed. Een hond heeft per etmaal zo’n 18 uur slaap nodig om mentaal en fysiek gezond te blijven.
‘Quality time’ kan je een hond op vele manieren geven. Bijvoorbeeld door een boswandeling. Soms zie je mensen met een hond wandelen, maar lijkt het alsof ze zich niet realiseren dat de hond mee is. Ze zijn druk met bellen of lopen ver vooruit zonder om te kijken naar de hond. Dan is een wandeling geen ‘quality time’. Tegen elkaar aanliggen op de bank of even tegen je hond praten is ook ‘quality time’. Het gaat om de band die je met je hond hebt, wat je ook samen doet.
Honden doe je een groot plezier met een ‘snoepjes boom’: leg in en rond een boom of op boomstammen allerlei lekkernijen. Je kunt ook je tuin ‘versieren’ met lekkere dingen. Het zoeken geeft de hond enorm veel voldoening. Bovendien kost het zoveel energie dat de hond erna voldaan moe is en het stressniveau gedaald.
Door in een rustig tempo te wandelen breng je ontspanning bij je hond. Het is goed om te observeren bij welk tempo en in welke omgeving je hond zich prettig voelt en om hem volop te laten snuffelen. Dat geeft een hond informatie over de omgeving, andere honden en dieren. Soms staat een hond een tijd stil. Niet om te plagen, maar om met alle zintuigen de omgeving in zich op te nemen. Gebruik enkel hulpmiddelen die geen pijn veroorzaken. Liefst een goed zittend borsttuig en een lichte lijn van 3 of 5 meter. De lijn dient uit veiligheidsoverwegingen en niet om de hond mee te corrigeren. Honden vinden het niet prettig om aangelijnd recht op een mens of andere hond af te lopen. Je kunt daar rekening mee houden door in een boog te lopen.
Een pup mag nog maar hele kleine stukjes wandelen. Een hond van bijvoorbeeld 4 maanden oud mag maximaal 20 minuten in totaal over de hele dag wandelen. Het rekensommetje is veelal bekend: het aantal maanden vermenigvuldigen met 5 minuten. Vaak wordt gedacht dat dit de wandeltijd per keer is. Maar dan zou je puppy met 4 maanden al aan de wandeltijd van een volwassen hond komen. Geen moederhond die haar pup dit zou aandoen. Het zou veel te belastend zijn voor het nog weke skelet en fysiek veel te zwaar. Door de grote inspanning en de vele prikkels van al het nieuwe stijgt het stressniveau, waardoor de pup niet meer tot rust kan komen. Hyperactiviteit en andere ongewenste gedragingen zijn het gevolg. Belangrijkste blijft dat je leert zien wat de hond aankan. Misschien is dat wel minder dan de uitkomst van bovenstaande rekensom. Of wil hij helemaal nog niet wandelen, ook goed. Dat komt vanzelf. Bedenk dat je een pup ook in je armen mee naar buiten kunt nemen. Om alleen maar even in de voortuin te staan of voor een kleine wandeling. Zonder fysieke inspanning en vanuit een veilige positie kan de pup de vreemde wereld geleidelijk in zich opnemen.
Vraag bezoek of ze willen helpen het voor de hond zo ontspannen mogelijk te maken door de hond niet aan te kijken en niet aan te halen. Wij vinden het ook niet prettig om door vreemden aangeraakt te worden. Bij opspringen helpt het om rustig je rug naar de hond toe te draaien. Dan ben je minder bedreigend en zal de hond sneller kalmeren.
De scheiding van de moeder, verblijf in een asiel en een herplaatsing geven een hond veel stress. Geef de hond tijd om aan de mensen en aan de nieuwe omgeving te wennen. Maak zijn wereld nog niet te groot.
Belangrijk is je te realiseren wat je allemaal van je hond vraagt en of jouw hond dit aankan. Misschien doe je te veel en breng je je hond onbewust in moeilijke situaties. Als er dingen te verbeteren zijn, gun jezelf daarvoor dan de tijd. Hopelijk kan dit artikel bijdragen aan het welzijn van je hond.
